Wibeke Knagenhjelm

Wibeke Sophie Knagenhjelm (fødd Haffner, fødd 14. desember^[1] 1918 i Oslo, død 1. november 2003) var ein norsk journalist, motstandskvinne, lokalhistorikar og manusforfattar.^[2]

Virke

Etter examen artium frå Frogner skole og ex.phil ved Universitetet i Oslo, studerte Knagenhjelm sosialøkonomi eit par semester,^[3] før ho vart assistent ved den tyske Charlotte Bühler (1883–1974) sitt psykologisk-pedagogiske rådgjevingsinstitutt, ho hadde flytta hit i 1938. I 1939 fekk Knagenhjelm jobb i Aftenposten og i september 1942 vart ho arrestert for å ha drive den ulovlege avisa Budstikken. Ho slutta då i Aftenposten, og vart hemmeleg aktiv i Milorg medan ho i 1943 fullførte Oslo Husmorskole. Wibeke gifta seg i 1944 med medmotstandsmann Nils Joachim Knagenhjelm (1920–2004) frå Kaupanger i Sogndal kommune, ein av dei som hausten 1944 fekk i stand «Siskin», ei lokal Milorg-gruppe i indre Sogn. Wibeke vart også arrestert før frigjeringa og halden som gissel i fleire månader for å lokka fram ektemannen.^[4]

Nils var av den kjende slekta Knagenhjelm som hadde halde til på Kaupanger hovudgård. Han var ordførar i Sogndal 1968-1975 og mottok St. Olavs Orden.^{[5][treng kjelde]} Wibeke vart husfrue og fekk stifta Kaupanger og Amla Husmorlag i 1950. Ho sat i Norges Husmorforbund sitt kretsstyre og i barnevernsnemnda i Sogn og Fjordane. På 1960-talet stod ekteparet bak oppussinga av Kaupanger stavkyrkje, og Wibeke laga program om dette for Norsk rikskringkasting (NRK). Ho vart også lokalkjend for å ha forfatta fleire manuskript til historiske teateroppsetjingar. Knagenhjelm var med på å starta historielaget i Sogndal. I 1986 sette ho i gang arbeidet for å få bevart det gamle Munthehuset som ligg i Ytre Kroken i Luster, der mellom andre Gerhard Munthe (1795–1876) var fødd. For alt dette mottok ho i 1992 «Urnesnåla» frå Fortidsminneforeningen i Sogn og Fjordane, og også Sogndal kommune sin kulturpris.^[6]

Ho skreiv for Aftenposten utover 1950-talet, men då som bokmeldar og tidvis med psevdonyma «Roro» og «Moi Méme».^[7] Etterkvart kom det også forteljingar frå kulturarbeidar på Vestlandet, og frå 1969 til 1985 skreiv ho meir fast, ei tid som sommarvikar i sosietetsspaltar i bladet.^[8] Wibeke var dotter av major Michael Sverdrup Haffner (1872–1931) og Ruth Skridshol (1895–1993).^[7][9] Faren var oldebarn av eidsvollsmannen Georg Sverdrup og hadde sidan 1919 skrive om både kunst og historie som medlem av Aftenposten sin redaksjon. Han vart i 1927 major og sjef for Søndhordland landvernsbataljon, men døydde i 1931 etter kort sjukeleie.^[10]

Bibliografi

Bøker

• 1968 – Festskrift til Kaupanger Ungdomslag : 1908 – 25.oktober – 1968 (Leikanger: Ingvald Husabø Prenteverk)  [Redigert av Wibeke Knagenhjelm]

• 1990 – Tradisjonsrike turisthotell i Sogn og Fjordane (Oslo: Samlaget). ISBN 82-521-3076-3 I fulltekst ved nb.no

Drama

• «Kaupanger kirke gjennom 800 år», filmproduksjon for NRK
• «Slaget ved Fimreite», teatermanuskript 1984. I anledning at det var 800 år siden Slaget ved Fimreite, først avholdt i 1184.
• «Klokkesong^{[daud lenkje]}», 1984. Syngespill på latin og norrønt til musikk av Arne Nordheim i anledning ovennevnte 800-årsjubileum.^[11]
• «Maktkamp ved Hjørungavåg», teatermanuskript 1986. Også omtalt som «Oppgjør ved Hjørungavåg» da det ble oppført 14.-16. august 1986 i anledning at det var tusen år siden Slaget ved Hjørungavåg, først avholdt i år 986.^[12]
• «Draum over fjell og hav» manus, 1987.

I tidsskrift – eit utval

• Lokalhistoriske artiklar Sogn og Fjordane

Kjelder

• Om Wibeke Knagenhjelm i Fylkesleksikon Sogn og Fjordane Arkivert 2016-08-17 ved Wayback Machine.

Referansar

1. ↑ Fødselsdatoen er henta frå bursdagsartikkelen Husfrue og journalist i Aftenposten den 14. desember 1988.
2. ↑ Jan Stedje, Wibeke Knagenhjelm død i Bergens Tidende den 6. november 2003.
3. ↑ 50 år i Aftenposten den 14. desember 1968.
4. ↑ Milorg-basen i Sogndalsdalen i Fylkeleksikon Sogn og Fjordane.
5. ↑ Jamfør artikkelen «Nils J. Knagenhjelm» i dansk Wikipedia, forfatta sommaren 2013.
6. ↑ Wibeke Knagenhjelm i Fylkesleksikon Sogn og Fjordane, arkivert frå originalen 17. august 2016, henta 6. juli 2016 
7. ↑ ^{7,0 7,1} Studentene fra 1938 : biografiske opplysninger, statistikk og artikler samlet til 25 års jubileet 1963 utgitt av bokkomiteen for studantane i 1963.
8. ↑ Eva Braathen Dahr og Gerda Vislie, Wibeke Knagenhjelm, nekrolog i Aftenposten den 7. november 2003.
9. ↑ Mora sitt dødsår frå Gravferdsetaten i Oslo.
10. ↑ Major M. S. Haffner i Aftenposten den 21. august 1931.
11. ↑ Mona Levin, Æresborger med egen konsert i Aftenpoften den 30. november 1985.
12. ↑ Eva Braathen Dahr, Vardene tennes igjen i Aftenposten den 17. juni 1986.

Bakgrunnsstoff

• Om Wibeke Knagenhjelm i Lokalhistoriske artiklar Sogn og Fjordane